Nano

Rozwój nowych technologii jest współcześnie na tyle dynamiczny, że przewidywanie kierunku zmian jest zagadnieniem ważnym z punktu widzenia ekonomii, ale jednocześnie nietrywialnym. Sukces firm operujących na rynku może zależeć od odpowiednio wczesnego dostrzeżenia nowych technologii oraz ich potencjalnych zastosowań, a następnie wprowadzenia ich na rynek przed konkurencją. Jednym z takich nowych obszarów, dających potencjalnie bardzo wiele możliwości w zakresie zastosowań, są technologie oparte na grafenie, w produkcji którego polskie zespoły badawcze odnoszą sukcesy.

Chcąc wykorzystać polski potencjał, Agencja Rozwoju Przemysłu powołała spółkę NanoCarbon, której celem jest wdrażanie wybranych zastosowań grafenu, oraz uruchomiła rynek predykcyjny Logiczny Ekstraktor Możliwości nano (L.E.M. nano) do przewidywania zastosowań komercyjnych i badawczych z dziedziny wysokich technologii. Rynek L.E.M. nano został przygotowany przez zespół Centrum Zastosowań Matematyki i Inżynierii Systemów działające w strukturach Polskiej Akademii Nauk z wykorzystaniem metod charakterystycznych dla prac naukowo-badawczych. Pierwszym tematem dla rynku L.E.M. nano będzie zastosowanie materiałów opartych na nanostrukturach węglowych, ze szczególnym uwzględnieniem grafenu.

Uczestnicy rynku predykcyjnego L.E.M. nano dokonują oszacowań za pomocą platformy rynku. Liczba oszacowań, która może być zgłoszona przez pojedynczego użytkownika, ograniczona jest przez jego tzw. dostępną moc predykcyjną. Wartość mocy przydzielana jest przez system zarządzający rynkiem predykcyjnym na podstawie historii dokonanych przez użytkownika oszacowań. Dokonanie oszacowania polega na podaniu przez użytkownika L.E.M. nano wartości zawierającej się w przedziale od 1 do 99 punktów prawdopodobieństwa, jaką skłonny jest on przypisać zaistnieniu lub niezaistnieniu danego zdarzenia (opinia na TAK lub na NIE), mając na uwadze, że poprawne przewidzenie wyniku skutkuje zwiększeniem mocy predykcyjnej. System powiązuje dokonane oszacowanie z tzw. oszacowaniem przeciwnym, co skutkuje powstaniem prognozy. Na podstawie dokonanych przez ogół uczestników oszacowań można wysnuć wnioski o prawdopodobieństwie zajścia danego zdarzenia.

Rynki predykcyjne

Rynki predykcyjne są metodą badawczą opartą na idei crowdsourcing-u, której istotą jest wykorzystanie zbiorowej inteligencji, czyli „zdolności grupy organizmów, osób do podnoszenia poziomu wiedzy, kompetencji, umiejętności poprzez współpracę, debatę, czasem rywalizację.” [na podstawie Encyklopedii Zarządzania]. James Surowiecki, autor książki „The Wisdom of the Crowds”, uważa rynki predykcyjne za jedną z bardziej udanych aplikacji idei crowdsourcingu. Pomysł rynków predykcyjnych został po raz pierwszy wykorzystany w 1988 roku do stworzenia Iowa Political Stock Market – służącego do przewidywania wyników wyborów prezydenckich. Od tamtej pory metoda ta była wykorzystywana m.in. do prognozowania wyników kasowych filmów, sukcesów nowych rodzajów leków, wielkości wskaźników ekonomicznych oraz monitorowania bieżącego stanu projektów, ich zaawansowania i przewidywanego zakończenia w korporacjach takich jak Google czy Hewlett-Packard. W praktyce korporacyjnej rynki predykcyjne były też wykorzystywane jako narzędzie wspomagające zarządzanie (np. ryzykiem inwestycyjnym) w obszarze nowych, właśnie wyłaniających się zaawansowanych technologii.

Rynki predykcyjne to specyficzne narzędzie badawcze, w ramach którego uczestnicy starają się przewidzieć prawdopodobieństwo zajścia pewnych zdarzeń, nazywanych zdarzeniami predykcyjnymi. Istnieje kilka powodów, dla których trafność prognoz dokonywanych na podstawie rynków predykcyjnych jest lepsza niż np. w przypadku sondaży. Podstawową różnicą między ankietami a rynkami predykcyjnymi jest przedmiot pytania. W ankietach badani pytani są o własne opinie, co wywołuje reakcję emocjonalną. Na rynkach predykcyjnych uczestnicy odpowiadają na pytanie o to, jak spostrzegają rzeczywistość i dodatkowo o ocenę prawdopodobieństwa, co wymaga racjonalnego spojrzenia na fakty (sondaże, dyskusje, przemówienia, gafy, skandale i kryzysy). Ponadto uczestnicy rynku to zazwyczaj osoby, które w jakimś stopniu są zainteresowane tematyką, której dany rynek dotyczy. Posiadają zatem pewną intuicję. Co więcej, na rynkach predykcyjnych w miarę uzyskiwania nowych informacji uczestnicy mają możliwość kolejnych ocen prawdopodobieństwa zaistnienia poszczególnych zdarzeń. Dlatego rynki szybko reagują na wydarzenia wpływające na rozstrzygnięcie zdarzeń.