Bakteriofagi, mimo iż znane od wielu lat, dopiero teraz szybkim krokiem zmierzają ku zastąpieniu konwencjonalnych środków walki z chorobami. Przestarzałe mogą stać się antybiotyki, preparaty do kontrolowanego namnażania bakterii oraz szkodliwe dla środowiska pestycydy. Z uwagi na zaawansowany stopień badań nad możliwością wykorzystania fagów w leczeniu chorób bakteryjnych roślin zdarzenie „Bakteriofagi w leczeniu roślin I” rozstrzygnięto na TAK.
Bakteriofagi to rodzaj wirusów atakujących bakterie. Znajdują się one w wodzie, glebie, a także na ciele człowieka. Mechanizm działania fagów opiera się na rozpoznaniu właściwego gatunku (lub szczepu) komórki bakteryjnej i wszczepieniu jej swojego materiału genetycznego. Komórki bakteryjne następnie zaczynają syntezować komórki potomne wirusa co najczęściej prowadzi do ich rozpadu.
Infekcje fagowe mają różne znaczenie dla człowieka i wykorzystywane były już w ubiegłym stuleciu do walki z wieloma chorobami o podłożu bakteryjnym, jak zakażenia ran czy czerwonka. Naukowcy podają wiele powodów zainteresowania fagami takich jak fakt, że fagi są częścią naturalnego środowiska, są w stanie się same namnażać tylko tak długo jak na danym obszarze istnieje ich „żywiciel”, a przede wszystkim są toksyczne tylko i wyłącznie dla bakterii (i to w dodatku określonego gatunku lub szczepu).
Jednym z najczęściej stosowanych aktualnie sposobów walki z bakteryjnymi chorobami roślin są opryski oparte na pestycydach. Mimo, iż terapia przynosi pozytywne skutki, to jednak już zaobserwowano że część bakterii zaczyna skutecznie bronić się przed jej skutkami. Ponieważ konwencjonalne środki zawodzą coraz częściej poszukiwane są innowacyjne strategie walki z bakteryjnymi chorobami roślin opierające się w dużej mierze na naśladowaniu strategii występujących w naturze.
Wykorzystanie bakteriofagów w kontrolowaniu chorób roślin jest jednym z głównych pomysłów pozwalających zniwelować negatywne dla środowiska skutki stosowania pestycydów. Jak pokazują naukowcy, bakteriofagi mogą być nie tylko zastosowane w przypadku walki z chorobą, ale również mogą zapobiec jej dalszemu rozprzestrzenianiu się. Mimo wielu zalet warto zauważyć, że terapia opierająca się na wykorzystaniu fagów jest terapią, którą należy nadzorować (np. z uwagi na mutacje zachodzące wśród patogenów – bakterii atakujących plantacje).
Jak się okazuje, prace nad wykorzystaniem bakteriofagów w leczeniu chorób bakteryjnych roślin są bardzo zaawansowane. Warto zauważyć, że spektrum możliwości wykorzystania tego typu wirusów obejmuje terapie przeznaczone zarówno na plantacje warzyw (takich jak pomidory, pory), pnączy (np. kiwi) oraz plantacji drzew i krzewów (kasztanowców, jabłoni czy grusz). US Food and Drug Administration (FDA - Amerykańska Agencja Żywności i Leków) uznała bakteriofagi za bezpieczne środki do kontroli namnażania się bakterii znajdujących się w serach.
Koniec końców, warto przyglądać się dalszym postępom w dziedzinie rozwoju bakteriofagowych terapii dla rolnictwa.
Artykuł dotyczy rozstrzygnięcia zdarzenia "Bakteriofagi w leczeniu roślin I". Zachęcamy do dyskutowania artykułu i rozstrzygnięcia w komentarzach na stronie zdarzenia.
Bibliografia:
Bacteriophage - en.wikipedia.org (ang.)
Bacteriophages for Plant Disease Control (ang.)
Phage therapy gets revitalized (ang.)
Bacteriophage therapy against plant, animal and human pathogens (ang.)
Characterization of Novel Bacteriophages for Biocontrol of Bacterial Blight in Leek Caused by Pseudomonas syringae pv. porri (ang.)
Powrót
